H ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΝΤΖΑΣ ! ΌΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΠΡΟΕΚΥΨΕ…

Ελληνική παράδοση Λαογραφία

Μούντζα ή φάσκελο ή φασκέλωμα !

Βαθιά συνυφασμένη η έννοια και η χρήση της με το ελληνικό ταμπεραμέντο αυτή η χειρονομία που κάποιες φορές συνοδεύεται με υβριστικό χαρακτηρισμό ή επιφωνήματα. Θεωρείται μέχρι σήμερα μια προσβλητική χειρονομία ευρέως διαδεδομένη στον ελλαδικό χώρο, την Κύπρο αλλά και γενικότερα στα μέρη όπου υπάρχει Ελληνισμός.

Μελετώντας αρχικά τη ρίζα της λέξης, φαίνεται πως η “μούντζα” αρχικά σήμαινε “μουντό χρώμα“, όμως στη συνέχεια να σήμαινε “παλάμη λερωμένη με στάχτη” και φαίνεται πως ανάγεται ως λέξη πίσω στη Βυζαντινή εποχή.

Γιάυτό λοιπόν  κυριότερη θεωρία είναι λοιπόν πως η χρήση της μούντζας ανάγεται στην εποχή του Βυζαντίου και εφαρμοζόταν ως ποινή σε περιπτώσεις ασήμαντων παραπτωμάτων, όπως οι μικροκλοπές και η μοιχεία. Έδεναν μάλιστα τον κατηγορούμενο σε ένα γαϊδούρι ανάποδα και το περιέφεραν στους δρόμους !

Ο δικαστής που τον καταδίκαζε έβαζε έπειτα το χέρι του σε στάχτη και λέρωνε ή μουντζούρωνε  το πρόσωπό του δράστη και έτσι με αυτόν τον τρόπο τον διαπόμπευαν και τον στιγμάτιζαν…

Ωστόσο, σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, η χρήση της μούντζας χρονολογείται από την αρχαία Ελλάδα, καθώς υποστηρίζεται-μεταξύ άλλων-ότι συνήθιζαν να μουντζώνουν και στα Ελευσίνια μυστήρια όπου μάλιστα η μούντζα συνοδευόταν από κατάρες οι οποίες απευθύνονταν προς τον «εχθρό», το «κακό» κ.λπ.

Παρομοίως αναφέρεται πως στην αρχαιότητα οι πολεμιστές που νικούσαν στη μάχη, άλειφαν το πρόσωπο των αιχμαλώτων τους που είχαν ηττηθεί, με περιττώματα.

Αν και η Βυζαντινή εκδοχή μας είναι πιο πιστευτή δεν θα αποκλείαμε και την περίπτωση ενός από τα λεγόμενα πολιτισμικά δάνεια, δηλαδή ένα πολιτιστικό στοιχείο από αυτά που μεταφέρονται ασυνείδητα από τον ένα πολιτισμό στον άλλο και μετεξελίσσονται ή παραποιούνται στην πορεία.

Τα πράγματα ωστόσο περιπλέονται βλέπωντας πως αυτή η χειρονομία υπάρχει και σε ανατολίτικες κουλτούρες και συγκεκριμένα στο Πακιστάν όπου θεωρείται και εκεί προσβολή, ιδιαίτερα όταν η χειρονομία αυτή συνοδεύεται με την εκφώνηση «Lanat», στον Περσικό Κόλπο όταν χτυπάμε τις παλάμες και των δύο χεριών θεωρείται επίσης προσβολή, ιδίως όταν η χειρονομία αυτή συνοδεύεται από τις λέξεις «Malat Alaik», αλλά και στη Μέση Ανατολή όπου έχει καριβώς την ίδια σημασία με την Ελλάδα.

Σε αυτό μπορούμε να υποθέσουμε κατά πρώτον ότι πρόκειται για πολιτιστικό δάνειο που πέρασε από τους Βυζαντινούς στους Οθωμανούς και γι’αυτό απαντάται και σε ανατολικές περιοχές που πέρασαν από την Οθωμανική αυτοκρατορία.

Άλλοι πάλι το προχωρούν περισσότερο ισχυριζόμενοι πως πρόκειται για πολιτιστικό δάνειο των αρχαίων Ελλήνων προς τους Ρωμαίους (διότι κάποιες από αυτές τις ανατολικές περιοχές πέρασαν από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία) το οποίο πιθανόν να πέρασε έπειτα στους Βυζαντινούς και μετά και στους Οθωμανούς…

Όποια και να είναι η αλήθεια το σίγουρο είναι ότι, εκτός από υβριστική, η μούντζα είναι και θεραπευτική, καθώς σύμφωνα με ψυχολόγους είναι εκτονωτική κίνηση !

 Ως αυθόρμητη χειρονομία ρίχνει το άγχος και την καρδιακή πίεση και όπως σημειώνουν ψυχολόγοι, οι χειρονομίες δείχνουν αυτά που δεν μπορούν ή δεν πρέπει να ειπωθούν και έτσι αποβάλλονται από τον οργανισμό τα νεύρα και ο αρνητισμός !

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *