Στα πλαίσια της καταγραφής της Λαογραφίας της χώρας, σήμερα παρουσιάζουμε το “ΚΥΝΗΓΙΟΝ ΤΩΝ ΟΡΤΥΓΩΝ ΕΝ ΜΑΝΗ”, σε Περιγραφή του Ε.Κ. Καπετανάκου, από το λαογραφικό έντυπο “Λακωνικά περίεργα” του 1909.
Μεταξύ των εισοδημάτων των κατοίκων της Μάνης (εισοδημάτων πενιχρών άλλως τε) συναριθμούνται και οι όρτυγες. Καθ’ όλον το μήνα Σεπτέμβριον διαρκεί η δια της Μάνης διάβασις των πτερωτών τούτων επιδρομέων και επομένως ο αγών των εγχωρίων κατά της επιδρομής. Και όντως αρμόζει να παραβάλη τις προς επιδρομήν εχθρική και την κατ’ αυτής άμυνα το γραφικόν και πολεμικόν θέαμα της εν Μάνη κυνηγεσίας των Ορτύγων. Άνδρες, γέροντες, παιδία και γυναίκες από πρωίας μέχρις εσπέρας, καθ’ όλον τον ρηθέντα μήνα και το τελευταίον δεκαήμερον του προηγουμένου, κυνηγούν ανά τους αγρούς.
(…..) Όπως όλα τα νότια άκρα και η Μάνη χρησιμεύει, ως σταθμός των ορτύγων κατά την αρχήν του Φθινοπώρου, ότε ταξειδεύουσι προς αλλαγήν κατοικίας. Επειδή δε τούτο γίνεται ανέκαθεν, οι Μανιάται έχουν συνηθίσει πλέον και έχουν αναγάγει τον τρόπον του κυνηγίου των ορτύγων εις αληθή τέχνην, την τέχνη της δια της αποχής ζωγρήσεως αυτών.
(…..) Μεταξύ των κυνηγών καταλέγονται και πολλαί γυναίκες χειριζόμεναι κάλιστα την απόχην. Το κυνήγιον των ορτύγων εν Μάνη είναι πάνδυμον, κανείς δεν απέχει εκουσίως του αγώνος, διότι κανείς δεν δύναται ν’ αφήσει να παρέλθη ανεκμετάλλευτος τοιαύτη ευκαιρία.
(…..) Χάριν μάλιστα μεγαλειτέρας επιτυχίας, οι δια της απόχης κυνηγούντες συνεταιρίζονται. Η εταιρεία αύτη λέγεται Τραπέλλα και περιλαμβάνει πέντε, δέκα ή και δώδεκα κυνηγούς. Οι εταίροι παρατασσόμενοι εις γραμμήν και τηρούντες μεταξύ των αποστάσεις, επιτρέπουσας τον χειρισμόν της απόχης πλαγίως, βαδίζουσι εκ των θαμαλών προς τα υψηλότερα εδάφη, ενώ αντιθέτως προς αυτούς κατερχόμενοι παίδες και γυναίκες (μέλη της τραπέλλας) εκδιώκουσι τους όρτυγας εκ των θέσεων των, οίτινες αφιπτάμενοι εμπίπτουσιν εις τας απόχας των κυνηγών.
Ε.Κ. Καπετακάκος.
